Door: Maaike Atsma
Het was de afgelopen weken volop in het nieuws: het vuurwerkverbod. Voorstanders zien het als noodzakelijk om de veiligheid van hulpverleners tijdens de jaarwisseling te waarborgen. Tegenstanders willen juist de traditie behouden. Maar de kogel is inmiddels door de kerk: het vuurwerkverbod komt er. Wanneer het verbod precies in gaat, is nog niet duidelijk. De initiatiefnemers pleiten ervoor om het verbod nog voor de komende jaarwisseling in te laten gaan. Ze zijn bang dat een latere invoering van het verbod niet zonder prijs komt voor hulpverleners. Een aangekondigd, maar nog niet geldend, verbod zou tot extra spanningen en incidenten kunnen leiden. Staatssecretaris Jansen, die het verbod moet uitwerken, denkt niet dat het lukt om alles op tijd rond te krijgen. De kans is dus groot dat het verbod pas ná de komende jaarwisseling ingaat.
1.162 mensen met (ernstig) letsel door vuurwerk
Wat je mening over het verbod ook is, de gevaren van vuurwerk zijn niet te ontkennen. VeiligheidNL publiceert jaarlijks een rapport over het aantal vuurwerkgewonden en de oorzaken. Volgens dat rapport bezochten 1.162 vuurwerkgewonden een SEH (spoedeisende hulp)-afdeling of een huisartsenspoedpost tijdens de jaarwisseling van 2024-2025. Ook vielen er twee dodelijke slachtoffers.
Naast dat elk letsel door vuurwerk ingrijpend is, brengt het ook veel kosten met zich mee. Ook hier rapporteert VeiligheidNL over: een gemiddeld vuurwerkongeval op de SEH-afdeling kost € 3.300 aan directe medische zorg en € 13.700 aan verzuim. De totale schade per ongeval loopt dus flink op, maar wie betaalt deze rekening?
Wie is er aansprakelijk voor de schade?
De aansprakelijkheid bij letselschade door vuurwerk ligt ingewikkeld. Er zijn in principe twee (hoofd)mogelijkheden:
Voor het aannemen van aansprakelijkheid van de producent (of importeur) moet er sprake zijn van gebrekkig vuurwerk. Een voorbeeld hiervan is een uitspraak van het Gerechtshof in Leeuwarden uit 2011, waarin siervuurwerk te laag bij de grond ontplofte. Het hof oordeelde dat het vuurwerk daardoor gebrekkig was en hield de importeur aansprakelijk voor de schade. Het slachtoffer in deze zaak had een oog verloren, en kreeg daarvoor een smartengeldvergoeding van € 25.000 toegewezen. Over het hoe en wat van productaansprakelijkheid vind je meer in de blog over de blauwe bessen van de Albert Heijn.
De aansprakelijkheid op grond van onrechtmatige daad is bij vuurwerkongevallen sterk afhankelijk van de omstandigheden. Niet elk vuurwerkslachtoffer is automatisch het gevolg van onrechtmatig handelen, en het is vaak lastig te bewijzen. Daarnaast kan eigen schuld van het slachtoffer ook een rol spelen. In gevallen van illegaal vuurwerk, afsteken buiten de toegestane tijdstippen of opzettelijk handelen met letsel tot gevolg, ligt aansprakelijkheid (en mogelijk ook strafbaarheid) van de afsteker meer voor de hand. De bewijslast ligt echter bij het slachtoffer.
Vanaf het algeheel vuurwerkverbod is het in ieder geval veel duidelijker: wie dan toch (zonder vergunning) vuurwerk afsteekt en daardoor letselschade bij een ander veroorzaakt, kan veel sneller aansprakelijk worden gehouden.
Wil je meer weten over aansprakelijkheid bij vuurwerkletsel, of heb je hulp nodig bij het indienen van een schadeclaim? Neem gerust contact met ons op — wij staan klaar om je te helpen!
