Ben je langer dan twee jaar ziek, dan mag je werkgever je ontslaan. Je kunt op dat moment een WIA of WW uitkering aanvragen. Veel werkgevers kiezen er echter niet voor om te onstaan, maar voor een slapend dienstverband. Ze hoeven dan geen transitievergoeding te betalen. Maar mag dat wel? En wat zijn de gevolgen van een slapend dienstverband? Wij leggen het graag uit in dit artikel.
 
Wat is een slapend dienstverband?
Bij een slapend dienstverband heb je een ‘normale’ arbeidsovereenkomst, alleen krijg je je loon niet betaald. Hoe zit dat?
 
Als je ziek bent, moet jouw werkgever je minimaal 70% van je loon betalen en hij mag je niet ontslaan. Die loondoorbetalingsplicht heeft de werkgever in principe twee jaar. Na twee jaar ziekte hoeft hij geen loon meer te betalen en mag hij overgaan tot ontslag (tenzij hij niet aan de reïntegratieverplichtingen heeft voldaan). Een slapend dienstverband betekent dat de werkgever niet overgaat tot ontslag na 2 jaar ziekte. Je blijft dus gewoon in dienst, maar krijgt geen loon zolang je niet werkt omdat je ziek bent.
 
Je kunt overigens gewoon met een slapend dienstverband een WIA of WW uitkering aanvragen.
 
Waarom kiezen werkgevers voor een slapend dienstverband?
Veel werkgevers kiezen voor een slapend dienstverband om kosten te besparen. Als zij namelijk kiezen voor ontslag bij ziekte na twee jaar, dan moeten zij een ontslagvergoeding betalen in de vorm van een transitievergoeding. Als werknemer heb je recht op een transitievergoeding als je twee jaar in dienst bent geweest bij een werkgever. Ook de tijd dat je ziek bent geweest telt mee. De transitievergoeding is bedoeld om de overgang naar nieuw werk makkelijker te maken na ontslag. Werkgevers ervaren dit vaak als oneerlijk, omdat de werknemer die twee jaar ziek is geweest vaak een WIA uitkering aanvraagt en niet op zoek kan gaan naar ander werk. Het slapend dienstverband is dan de goedkoopste optie voor de werkgever.
 
Mag een slapend dienstverband?
Meerdere rechters hebben de afgelopen maanden zich uitgesproken over het slapend dienstverband. Wat uit deze uitspraken blijkt, is dat een slapend dienstverband mag. Dit is niet in strijdt met het ‘goed werkgeverschap’. Alleen als er bijkomstige omstandigheden zijn, kan de werkgever verwijtbaar handelen door de arbeidsovereenkomst slapend in stand te houden.
 
Je kunt er voor kiezen om zelf ontslag te nemen, maar dan krijg je geen transitievergoeding of ontslagvergoeding. Wat je kunt doen, is onderhandelen met jouw werkgever over een ontslag met wederzijds goedvinden. Als je dan een vaststellingsovereenkomst opstelt, moet je duidelijk laten vastleggen dat je ontslagen wordt omdat je langdurig ziek bent. Je kunt dan namelijk ook onderhandelen over een redelijke ontslagvergoeding.
 
Hoewel een slapend dienstverband veelal wel mag, kent het ook een aantal risico’s voor de werkgever;

    • De reïntegratieverplichting blijft bestaan. Als jij weer beter bent, dan moet jouw werkgever meewerken om jou weer aan het werk te krijgen en weer loon gaan betalen. Als je vervolgens vier weken weer volledig aan de slag bent en je wordt weer ziek, dan heeft jouw werkgever weer twee jaar lang een loondoorbetalingsplicht.
    • De dienstjaren blijven doorlopen. Als jouw werkgever op een later moment besluit om alsnog tot ontslag over te gaan, dan moet hij alsnog de transitievergoeding betalen. De hoogte van de vergoeding is afhankelijk van het aantal dienstjaren die je als werknemer hebt opgebouwd. De jaren tijdens ziekte of een slapend dienstverband tellen gewoon mee.

Welke rechten en plichten heb je bij een slapend dienstverband?
Waar moet je rekening mee houden en waarop heb je recht tijdens een slapend dienstverband?
 
Je hebt geen recht op:
 

    1. Loondoorbetaling, tenzij je je weer beter meldt en hetzelfde, of ander passend werk oppakt.
    2. Je bouwt geen nieuwe vakantiedagen op via je werkgever. De vakantiedagen horen bij de loondoorbetalingsplicht, en die is inmiddels komen te vervallen. Via de WIA en/of WW uitkering bouw je wel vakantiedagen op.
    3. Je bouwt geen nieuw vakantiegeld op. Het vakantiegeld is – net als de opbouw van de vakantiedagen – onderdeel van je loonbetaling. Die is stopgezet.
    4. Je verlofsaldo hoeft niet uitbetaald te worden, maar blijft in principe staan tot je verlof vervalt. Bij wettelijke vakantiedagen gebeurt dit op 1 juli van het jaar nadat de dagen zijn opgebouwd.

 
Wél heb je recht op:
 

    1. Een hogere transitievergoeding op het moment dat je dienstverband wordt beëindigd. De transitievergoeding blijft verder oplopen tot het uiteindelijke ontslag.
    2. Neemt je belastbaarheid toe? Dan kun je je beter melden. Je werkgever is dan verplicht om je terug te laten keren in het bedrijf of ergens anders (extern).
    3. Verder zijn er gevolgen voor de pensioensopbouw. Wat de gevolgen zijn, hangt af van bij wie je je pensioen opbouwt. Bij sommige pensioenfondsen wordt de pensioensopbouw premievrij voortgezet, bij andere fondsen stopt de opbouw.

 
Compensatieregeling
De wetgever heeft begrip voor de werkgever en voor de werknemer. Ze zien in dat het voor de werkgever een behoorlijke kostenpost is en dat het voor de werknemer oneerlijk is om geen ontslagvergoeding te krijgen. Daarom is er nu een compensatieregeling. Deze regeling zorgt dat werkgevers die na 1 juli 2015 een transitievergoeding hebben betaald aan werknemers die langer dan twee jaar ziek waren, een compensatie krijgen voor de betaalde vergoeding. De regeling gaat in op 1 april 2020. De werkgevers hebben zo lagere kosten en zullen eerder tot ontslag overgaan, waardoor de werknemers transitievergoeding krijgen. Win-win situatie dus!
 
De vergoeding van de compensatieregeling is maximaal de betaalde transitievergoeding. De vergoeding van de compensatieregeling wordt betaald voor alle contracten die zijn geëindigd vanwege langdurige ziekte. Of dat nu is door ontslag, door wederzijds goedvinden of omdat het tijdelijke contract was afgelopen. En let op! Als bij een ontslag met wederzijds goedvinden in de vaststellingsovereenkomst een lagere ontslagvergoeding is afgesproken dan de transitievergoeding, dan wordt alleen het bedrag betaald dat ook daadwerkelijk aan jou als werknemer is uitgekeerd.
 
De wetgever gaat er vanuit dat werkgevers niet meer zullen kiezen voor een slapend dienstverband om de transitievergoeding te omzeilen. Maar let op, er is nog steeds geen verplichting om de arbeidsovereenkomst te ontbinden bij langdurige ziekte.
 
Tot slot
Als je twee jaar ziek bent en jouw werkgever wil je niet ontslaan? Wijs hem dan op de compensatieregeling en de risico’s die hij loopt als hij het dienstverband aanhoudt. Over de transitievergoeding die je opbouwt over de dienstjaren in je slapend dienstverband krijgt jouw werkgever geen compensatie. Het is dus (voor iedereen) verstandig om het dienstverband na 2 jaar ziekte zo snel mogelijk te beëindigen.
 
Heb je vragen over het slapend dienstverband of de compensatieregeling? Schroom dan niet om contact met ons op te nemen! Bel ons op telefoonnummer: 050-7074 742 of e-mail naar info@smitjuridischadvies.nl.