Door Margot Feenstra (Psycholoog NIP bij Balans & Impuls)
Niet aangeboren hersenletsel is elke afwijking of beschadiging die na de geboorte is ontstaan. De oorzaak van de beschadiging kan een ongeval zijn, maar kan ook het gevolg van een ziekte zijn of vergiftiging. Jaarlijks worden ongeveer 130.00 mensen getroffen door een hersenbeschadiging.
De gevolgen van hersenletsel zijn beperkingen die er eerder niet waren. De herinnering aan de tijd van voor de beschadiging blijft. Men blijft steeds de tijd van voor en na de beschadiging met elkaar vergelijken. Echter, niet alleen het leven van de persoon met het letsel verandert, maar ook die van de naaste omgeving, zoals partner, kinderen, familie en vrienden. De essentie van het gevolg van hersenletsel is dan ook een breuk in de levenslijn. Men worstelt elke dag om zich aan te passen en het leven weer onder controle te krijgen. De veranderingen door hersenletsel kunnen zeer verschillend zijn. Na het acute stadium kunnen in een later stadium lichamelijke en mentale belemmeringen ontstaan met ernstige beperkingen in het functioneren. Het letsel kan lichamelijk zichtbaar zijn in bewegingen, echter het kan zich ook onzichtbaar in het brein afspelen, bijvoorbeeld in het denken, veranderingen in emoties en gedrag. Voorbeelden door veranderingen in de hersenen zijn:
- breedsprakig zijn en verhalen vertellen die niet waar zijn;
- moeite hebben met praten of schrijven
- moeite hebben met de ander aanvoelen
- een ‘kort lontje’ hebben
- agressief zijn, over grenzen gaan
- wel ideeën hebben, maar tot niets komen
- grof taalgebruik.
Mensen met hersenletsel vinden het moeilijk om prikkels uit de omgeving los te laten, om vervolgens in een bijna permanente staat van overspannenheid te verkeren. Dit kan leiden tot bijvoorbeeld apathie en somberheid. Enkele gunstige signalen voor mensen met hersenletsel zijn, het gevoel geven van zelfstandigheid, niet dwingen, begrip tonen, onthaasten en voorspelbaarheid. Enkele ongunstige signalen zijn een overdaad aan prikkels, verbeteren, terecht wijzen, lange zinnen en “je moet” en natuurlijk STRESS. De hersenen zijn gevoelig voor stress en verergert de symptomen, dus wat al kwetsbaar was verzwakt nog meer.
Door de gevolgen van hersenletsel kunnen ernstige beperkingen in participatie in de samenleving ontstaan. Deze beperkingen bepalen voor een groot deel de zorgvraag. In deze zorgvraag helpt Balans & Impuls. Wilt u hier meer over weten? Neem dan contact op met Margot Feenstra of neem een kijkje op de website van Balans & Impuls.
Bron: NAH Zorg
